Axit Axetic là gì? Cấu tạo phân tử, tính chất và điều chế Axit Axetic

Axit axetic là gì? Tính chất hóa học của Axit axetic? Cấu tạo phân tử, ứng dụng và điều chế Axit axetic như nào? Lý thuyết và các dạng bài tập liên quan đến Axit axetic?… Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây về chủ đề Axit axetic là gì của DINHNGHIA.VN

Axit axetic là gì?

Cấu tạo phân tử

Viết gọn \(CH_{3}-COOH\) hay \(CH_{3}COOH\)

Chính nhóm –COOH (Cacboxyl) làm cho phân tử có tính axit.

Tính chất vật lí

Axit axetic \(CH_{3}COOH\) là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước. Dung dịch axit axetic nồng độ từ 2 – 5 % dùng làm giấm ăn.

Tính chất hóa học

• Axit axetic là một axit yếu, yêu hơn các axit \(HCl, H_{2}SO_{4}, HNO_{3}, H_{2}SO_{3}\) nhưng mạnh hơn axit cacbonic\(H_{2}CO_{3}\). Axit axetic cũng có đầy đủ tính chất của một axit.
• Dung dịch axit axetic làm quỳ tím đổi màu thành đỏ.
• Tác dụng với oxit bazơ, bazơ tạo thành muối và nước.

\(CH_{3}COOH + NaOH \rightarrow H_{2}O + CH_{3}COONa\) (Natri axetat)

\(CH_{3}COOH + CaO \rightarrow H_{2}O + (CH_{3}COO)_{2}Ca\)

• Tác dụng với kim loại (trước H) giải phóng \(H_{2}\):

\(2CH_{3}COOH + 2Na \rightarrow 2CH_{3}COONa + H_{2}\)

• Tác dụng với muối của axit yếu hơn.

\(2CH_{3}COOH + CaCO_{3} \rightarrow (CH_{3}COO)_{2}Ca + CO_{2} + H_{2}O.\)

• Tác dụng với rượu tạo ra este và nước :

\(CH_{3}COOH + HO-C_{2}H_{5} \overset{H_{2}SO_{4}, t^{\circ}}{\rightarrow}CH_{3}COOC_{2}H_{5} + H_{2}O.\)

Ứng dụng của axit axetic

Axit axetic được dùng để điều chế dược phẩm, thuốc diệt cỏ, phẩm nhuộm, tơ sợi nhân tạo…

Điều chế axit axetic

• Trong công nghiệp, đi từ butan \(C_{4}H_{10}\):

\(2C_{4}H_{10} + 3O_{2}\overset{xt, t^{\circ}}{\rightarrow} 4CH_{3}COOH + 2H_{2}O\)

• Để sản xuất giấm ăn, thường dùng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãng.

\(CH_{3}CH_{2}OH + O_{2} \overset{men}{\rightarrow} CH_{3}COOH + 2H_{2}O.\)

Chú ý :

• Những hợp chất hữu cơ phân tử có chứa nhóm –COOH, có công thức chung
• \(C_{n}H_{2n + 1}COOH\) gọi là axitcacboxylic no đơn chức cũng có tính chất tương tự axit axetic.

Các dạng bài tập về axit axetic

Bài 1: Hãy viết các phương trình hóa học điều chế axit axetic từ:

1. Natri axetat và axit sunfuric
2. Rượu etylic

Cách giải

1. \(2CH_{3}COONa + H_{2}SO_{4} \rightarrow 2CH_{3}COOH + Na_{2}SO_{4}\)
2. \(2CH_{3}-CH_{2}OH + O_{2}\overset{men}{\rightarrow} CH_{3}COOH + H_{2}O\)

Bài 2: Viết phương trình thực hiện dãy chuyển hóa sau:

Etylen \(\rightarrow\) rượu etylic \(\rightarrow\) axit axetic \(\rightarrow\) etyl axetat

Cách giải

1. \(C_{2}H_{4} + H_{2}O \overset{axit}{\rightarrow} C_{2}H_{5}OH\)
2. \(2C_{2}H_{5}OH + O_{2} \overset{men}{\rightarrow} CH_{3}COOH + 2H_{2}O\)
3. \(CH_{3}COOH + C_{2}H_{5}OH \overset{H_{2}SO_{4}, t^{\circ}}{\rightarrow} CH_{3}COOC_{2}H_{5} + H_{2}O\)

Bài 3: Cho 60 gam \(CH_{3}COOH\) tác dụng với 100 gam \(CH_{3}CH_{2}OH\) thu được 55 gam \(CH_{3}-COOC_{2}H_{5}\)

1. Viết phương trình hóa học và gọi tên sản phẩm của từng phản ứng
2. Tính hiệu suất của phản ứng trên

Cách giải

\(n_{CH_{3}COOH} = \frac{60}{60} =1\)

\(n_{C_{2}H_{5}OH} = \frac{100}{46} \approx 2,17\)

1. Phương trình hóa học của phản ứng:

\(CH_{3}COOH + C_{2}H_{5}OH \rightleftharpoons CH_{3}-COOC_{2}H_{5} + H_{2}O\)

1. Theo phương trình phản ứng, vì lượng \(C_{2}H_{5}OH\) dư nên lượng \(CH_{3}-COOC_{2}H_{5}\) theo lý thuyết phải tính theo khối lượng \(CH_{3}COOH\). Theo phản ứng số mol của \(CH_{3}COOH\) là 1 mol

Thực tế chỉ thu được 55 gam

Vậy hiệu suất của phản ứng là H% = \(\frac{55}{88}.100\) = 62,5%

Như vậy, bài viết trên đây của DINHNGHIA.VN đã giúp bạn có được câu trả lời về axit axetic là gì, tính chất, ứng dụng và điều chế axit axetic. Hy vọng những kiến thức về chủ đề axit axetic là gì sẽ hữu ích với bạn trong quá trình học tập. Chúc bạn luôn học tốt!