Bài 17 mối quan hệ giữa gen và ARN

Mối quan hệ giữa gen và arn là gì? Là một câu hỏi quan trọng xuyên suốt bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn của chương trình sinh học lớp 9. Để các bạn có thể nắm bắt rõ hơn về bài học, DINHNGHIA.VN đã tổng hợp những kiến thức liên quan đến bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn thông qua bài viết sau đây.

Đặc điểm của AND 

Khởi đầu bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn chúng ta hãy cùng tìm hiểu về thành phần cấu tạo cũng như cấu trúc của ADN để có những hình dung cụ thể hơn về Gen nhé.

Cấu tạo của AND

ADN là đại phân tử cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, bao gồm nhiều đơn phân là các nucleotit. Mỗi nucleotit có cấu tạo bởi:

• Một gốc bazơ nitơ (A, T, G, X) .
• Một gốc đường đêoxiribôluzơ (C5H10­O4)
• Một gốc Axit photphoric (H3PO4)

Cấu trúc của AND

Mỗi phân tử ADN gồm có hai chuỗi polinucleotit  song song và ngược chiều nhau (chiều 3’→5′ và chiều 5’→3′) . Các nucleotit của hai mạch liên kết với nhau theo nguyên tắc bổ sung.

• A – T liên kết với nhau bằng 2 liên kết Hydro
• G –  X liên kết với nhau bằng 3 liên kết Hydro

=> Hệ quả của nguyên tắc bổ sung:

• Nếu biết trình tự sắp xếp nucleotit của mạch này, sẽ biết được trình tự sắp xếp nucleotit của mạch còn lại
• Trong phân tử ADN tỷ số là hằng số đặc trưng cho mỗi loài

>>> Xem thêm: Trình bày cấu tạo của nơron thần kinh và Phân loại nơron thần kinh

Chức năng của AND

Chức năng của AND là  lưu giữ truyền đạt và bảo quản thông tin di truyền giữa các thế hệ, vì thế sẽ quy định tính trạng của sinh vật. Đặc điểm di truyền được lưu tại AND dưới dạng một mật mã hệ thống.

Đặc điểm của Gen – Bài 17 mối quan hệ giữa gen và ARN

Gen là một đoạn phân tử  ADN mang thông tin mã hóa cho một chuỗi pôlipeptit hay ARN, từ đó có thể thấy được Gen mang bản chất của ADN, trên một đoạn phân tử ADN chứa rất nhiều Gen.

Các loại gen

Dựa vào vai trò của các sản phẩm gen có thể chia thành 2 loại: gen cấu trúc và gen điều hòa

• Gen cấu trúc là gen mang thông tin mã hoá cho các sản phẩm tạo nên thành phần cấu trúc, chức năng của tế bào
• Gen điều hoà là gen mang thông tin tạo ra sản phẩm kiểm soát hoạt động các gen khác.

Cấu trúc chung của gen 

Mỗi gen có hai mạch polinucleotit, trong đó có một mạch gốc (3 ‘→5’) mang thông tin mã hóa cho các axitamin, mạch còn lại được gọi là mạch bổ sung

Mỗi gen mã hóa prôtêin bao gồm 3 vùng trình tự nuclêôtit:

• Vùng điều hòa (vùng khởi đầu): Nằm ở đầu 3’, mang tín hiệu đặc biệt giúp ARN polimeraza nhận biết và liên kết để khởi động quá trình phiên mã và điều hòa quá trình phiên mã.
• Vùng mã hoá : nằm ở giữa gen, mang thông tin mã hóa các axit amin.
• Vùng kết thúc: nằm ở đầu 5′ mang tín hiệu kết thúc phiên mã.

Đặc điểm của ARN

ARN là một phân tử polyme cơ bản có nhiều vai trò trong mã hóa, dịch mã, điều hòa, và biểu hiện của gen. Vậy mối quan hệ giữa gen và arn là gì? Hãy cùng tìm hiểu một phần rất quan trọng của bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn ngay sau đây nhé.

Thành phần cấu tạo của ARN

Tương tự như ADN, ARN được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, bao gồm nhiều đơn phân là các nucleotit. Mỗi nucleotit có cấu tạo bởi:

• Một trong bốn loại bazơ nitơ (A, U, G, X) .
• đường ribôluzơ (C5H10­O5)
• Axit photphoric (H3PO4)

Cấu trúc và chức năng của ARN

Các ribônuclêôtit liên kết với nhau bằng liên kết cộng hóa trị giữa H3PO4 của ribônuclêôtit này với C5H10O5 của ribônuclêôtit kia.

Có 3 loại ARN:

• ARN thông tin mARN: Sao chép một đoạn mạch ADN nhưng thay T bằng A. Có chức năng truyền đạt thông tin di truyền từ ADN đến ribôxôm
• ARN ribôxôm rARN: Là một mạch pôlinuclêôtit cuộn lại một đầu và là thành phần cấu tạo nên ribôxôm
• ARN vận chuyển tARN: Có bộ ba đối mã và có chức năng vận chuyển axitamin tới nơi tổng hợp protein

Mối quan hệ giữa gen và arn

Như vậy qua những kiến thức tổng hợp của phần trên bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn thì có thể thấy rằng mối quan hệ giữa adn và arn là trình tự các nuclêôtit trên gen (một đoạn ADN) quy định trình tự các nuclêôtit trong ARN

Mối quan hệ giữa gen và tính trạng

Qua sơ đồ:  Gen ( một đoạn ADN) → mARN → Prôtêin → tính trạng của bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn, chúng ta có thể dễ dàng nhận biết được mối liên hệ adn gen và tính trạng là:

• Trình tự các nuclêôtit trong mạch mARN phụ thuộc vào trình tự của  các nuclêôtit trong mạch khuôn ADN
• Trình tự sắp xếp các axit amin trong prôtêin phụ thuộc vào trình tự của các nuclêôtit
• Prôtêin tham gia trực tiếp vào cấu trúc hoạt động sinh lí của tế bào, từ đó biểu hiện thành tính trạng của cơ thể.

Trên đây là tổng hợp kiến thức của bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn trong chương trình sinh học lớp 9. Nếu có bất cứ thắc mắc nào liên quan đến bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn, thì hãy để lại ý kiến bên dưới bài viết để DINHNGHIA.VN hỗ trợ giải đáp cho bạn nhé!