Ký sinh trùng sốt rét là gì? Đặc điểm sinh học của trùng sốt rét

Sốt rét là một loại bệnh rất nguy hiểm, được gây ra bởi sự xâm nhập của ký sinh trùng sốt rét vào hồng cầu. Vậy ký sinh trùng sốt rét là gì? biện pháp phòng tránh như thế nào? Hãy cùng DINHNGHIA.VN tìm hiểu ngay sau đây nhé.

Trùng sốt rét là gì? Các loại ký sinh trùng sốt rét

Trùng sốt rét plasmodium falciparum là một chi của ký sinh trùng đơn bào thuộc lớp bào tử, chúng ký sinh trên cơ thể sinh vật để tồn tại và phát triển. Khi vào cơ thể người, chúng ký sinh trong nội bào (gan và hồng cầu) và là nguyên nhân gây ra bệnh sốt rét. Ngoài ra, chúng còn ký sinh trong thành ruột và nước bọt của muỗi anophen, khi bị cắn, con người cũng sẽ bị nhiễm. 

Ký sinh trùng sốt rét bao gồm các loại sau:

• P.falciparum: xuất nhiều ở vùng nhiệt đới có khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều ví dụ như châu Á (đặc biệt là vùng Đông Nam Á), châu Phi, châu Mỹ La Tinh
• P.vivax: gặp nhiều ở châu Âu và một số nơi ở châu Á, châu Phi
• P.malariae: xuất hiện nhiều ở châu Âu, châu Phi, châu Mỹ và châu Á rất hiếm gặp.
• P.ovale: chủ yếu xuất hiện ở châu Phi

Đặc điểm sinh học của ký sinh trùng sốt rét

Đặc điểm về sinh học là phần rất được chú trọng trong các bài giảng ký sinh trùng sốt rét với các nghiên cứu thực tiễn. Sau đây là những đặc điểm cơ bản nhất của ký sinh trùng này.

Đặc điểm về hình thể ký sinh trùng sốt rét

Tùy theo hình thái và các sắc tố, có các loại ký sinh trùng sốt rét như sau:

• Thể tư dưỡng trẻ (thể nhẫn) (Early Trophozoite).
• Thể tư dưỡng già (Late Trophozoite).
• Thể phân liệt (Schizont).
• Thể giao bào (Gametocyte).

Cấu tạo chung nhất của trùng sốt rét là:

• Cơ thể không có cơ quan di chuyển
• Nhân có màu đỏ thẫm đến đỏ tím.
• Tế bào chất có màu xanh nhạt đến xanh tím.
• Phần không màu là không bào.
• Các hạt sắc tố: đen, nâu đen, nâu ánh vàng.
• Các hạt đặc hiệu đỏ nâu, hồng nhạt.

Dinh dưỡng và sinh sản của trùng sốt rét

Về dinh dưỡng: trùng sốt rét không có không bào nên mọi hoạt động về dinh dưỡng đều được thực hiện qua màng tế bào, chúng ký sinh trong cơ thể người thì lấy chất dinh dưỡng trong hồng cầu

Về sinh sản: đời sống của chúng tương đối ngắn nhưng chúng sinh sản nhanh và nhiều nên tồn tại lâu dài trong cơ thể. Có 2 phương thức sinh sản, bao gồm: sinh sản vô tính thực hiện ở vật chủ phụ (người hoặc những động vật khác) và sinh sản hữu tính ở vật chủ chính là muỗi

Chu kỳ ký sinh trùng sốt rét

Chúng ký sinh trong tuyến nước bọt của muỗi anophen -> Vào cơ thể người, xâm nhập và phát triển ở tế bào gan -> xâm nhập vào hồng cầu, sinh sản ->nhiều trùng sốt rét -> phá vỡ hồng cầu -> Xâm nhập vào hồng cầu mới.

Biện pháp phòng chống

Để phòng tránh trùng sốt rét, chúng ta phải triệt tiêu những mầm bệnh có thể gây nhiễm bằng những biện pháp cụ thể như:

• Ăn ở ngăn nắp sạch sẽ, vệ sinh các dụng cụ chứa nước thường xuyên
• Phát cỏ xung quanh nhà, không xả rác bừa bãi, tránh tình trạng ẩm ướt
• Dùng hương xua muỗi, thuốc xua muỗi
• Ngủ trong màn có tẩm hóa chất diệt muỗi
• Nếu có biểu hiện mệt mỏi, sốt cao thì nên xét nghiệm để có biện pháp khắc phục và phòng tránh.

Sốt rét là một căn bệnh đã cướp đi rất nhiều sinh mạng trên toàn cầu, nhất là các khu vực nóng ẩm như Đông Nam Á. Vì vậy, chúng ta cần có biện pháp giảm thiểu và triệt tiêu ký sinh trùng sốt rét. Hy vọng qua bài viết này, sẽ giúp bạn hiểu hơn về trùng sốt rét và có các biện pháp phòng tránh hiệu quả để bảo vệ mình và mọi người xung quanh.

Please follow and like us: