Sàn phi tập trung (DEX) là gì? Sàn phi tập trung có điểm gì khác biệt để bạn phải chọn lựa? hãy cùng chúng tôi tìm hiểu Sàn phi tập trung và top các sàn DEX tốt nhất dưới bài viết này nhé:
Sàn phi tập trung (DEX) là gì?
DEX (Decentralized exchange) hay chính là sàn giao dịch phi tập trung, mà tại loại sàn này, tất cả các giao dịch diễn ra tự động và trực tiếp giữa những người dùng với nhau (mạng ngang hàng) theo quy trình tự động mà không phụ thuộc vào bên thứ 3 hay bên trung gian trong việc giữ nguồn tiền của bạn. Hay nói cách khác, người dùng hoàn toàn có quyền kiểm soát quỹ và các giao dịch mà không cần nhờ đến bên trung gian để tránh rủi ro trong vấn đề bảo mật, hacker hay lừa đảo. Trong sàn phi tập trung (DEX), việc kiểm soát nguồn tiền hay đánh thuế rất khó.
Sàn có hệ thống hoạt động bằng cách tạo ra token proxy (tài sản mã hóa đại diện cho một loại tiền tệ hoặc tiền điện tử) hoặc tạo ra tài sản (đại diện cho cổ phiếu trong công ty), hay qua hệ thống ký quỹ đa chữ kí phân cấp.
Ưu điểm/nhược điểm sàn phi tập trung
Ưu điểm của các sàn DEX
Không cần KYC
KYC/AML (Hiểu rõ Khách hàng của bạn và Chống Rửa tiền) là tiêu chuẩn bắt buộc của nhiều sàn giao dịch. Vì các lý do pháp lý, các cá nhân thường phải gửi giấy tờ tùy thân và bằng chứng địa chỉ.
Đây là mối quan ngại về tính riêng tư đối với một số người và mối quan ngại về tính khả thi với những người khác. Lỡ bạn không có sẵn giấy tờ hợp lệ thì sao? Chẳng may thông tin bị lộ thì sao? Vì các sàn DEX không cần cấp quyền, sẽ không có ai kiểm tra danh tính của bạn. Tất cả bạn cần là một ví tiền điện tử.
Tuy nhiên, vẫn có một số yêu cầu pháp lý vì các sàn DEX vẫn một phần vận hành bởi một cơ quan trung ương. Trong một số trường hợp, nếu sổ lệnh tập trung, chủ nhà vẫn phải tuân thủ.
Không rủi ro đối tác
Yếu tố chính khiến các sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung hấp dẫn là vì chúng không giữ tiền của khách hàng. Do đó, thậm chí những thảm họa như vụ hack Mt. Gox năm 2014 cũng sẽ không khiến tiền hay thông tin cá nhân của người dùng gặp nguy hiểm.
Các token không được liệt kê
Người dùng vẫn có thể giao dịch các token không được liệt kê trên các sàn tập trung một cách thoải mái trên các sàn DEX, nếu có cung và cầu.
Nhược điểm của các sàn DEX
Tính khả dụng
Thực tế thì các sàn DEX vẫn không thân thiện với người dùng bằng các sàn giao dịch truyền thống. Các nền tảng tập trung cung cấp giao dịch theo thời gian thực, không bị ảnh hưởng bởi thời gian khối. Đối với những người mới chưa quen với các ví tiền điện tử phi lưu ký, các sàn DEX mang đến một trải nghiệm khoan dung hơn. Nếu quên mật khẩu, bạn có thể dễ dàng đặt lại. Tuy nhiên, nếu quên seed phrase, tiền của bạn sẽ mãi mãi thất lạc trong không gian mạng.
Khối lượng giao dịch và tính thanh khoản
Khối lượng giao dịch của các sàn DEX vẫn quá nhỏ bé so với các sàn CEX. Có lẽ điều quan trọng hơn là các sàn CEX còn có tính thanh khoản cao hơn. Tính thanh khoản là thước đó xem bạn có dễ dàng mua hay bán tài sản ở một mức giá hợp lý hay không. Trong một thị trường thanh khoản tốt, các bid và ask sẽ ít chênh lệch về giá, biểu thị tính cạnh tranh cao giữa người mua và người bán. Trong một thị trường thanh khoản kém, bạn sẽ khó tìm thấy người muốn giao dịch tài sản bạn cần ở một mức giá hợp lý.
Các sàn DEX vẫn còn khá mới mẻ, do đó chưa hẳn sẽ có cung và cầu cho các tài sản tiền điện tử mà bạn muốn giao dịch. Bạn có thể sẽ không tìm thấy cặp giao dịch mong muốn, và nếu tìm thấy, có thể giá giao dịch có thể sẽ không tốt.
Phí
Phí trên các sàn DEX không phải luôn cao hơn, nhưng có thể sẽ cao, đặc biệt là khi mạng lưới quá tải và nếu bạn đang sử dụng một sổ lệnh trên chuỗi.
So sánh sản phi tập trung (DEX) và sàn tập trung CEX
Sự khác biệt cơ bản nhất giữa sàn giao dịch tập trung (CEX) và sàn giao dịch phi tập trung (DEX) thể hiện rõ qua 3 tính năng dưới đây:
Quyền kiểm soát quỹ
Người dùng sàn giao dịch tập trung thực hiện nạp tiền vào sàn để tạo thuận lợi cho việc giao dịch. Những nguồn vốn này được kiểm soát bởi một dịch vụ giao dịch trung gian. Điều này có nghĩa là sổ lệnh, cũng như quyền lưu ký, đều nằm trong tay của dịch vụ nền tảng sàn tập trung.
Trong một nền tảng trao đổi tiền điện tử phi tập trung, người dùng giao dịch trực tiếp với các trader khác mà không cần một máy chủ trung tâm. Không có một dịch vụ nền tảng tập trung sở hữu sổ lệnh và quyền lưu ký. Do đó, tiền được kiểm soát bởi người dùng và các bên tham gia trong nền tảng này.
Tính ẩn danh
Một số sàn giao dịch tập trung từng cho phép các tài khoản giao dịch ẩn danh trên nền tảng của họ. Tuy nhiên, các quy định mới của chính phủ đã nổi lên trong những tháng gần đây đã dẫn đến việc tuân thủ luật KYC và AML nghiêm ngặt. Rất khó để giao dịch nặc danh trên nền tảng trao đổi tiền điện tử tập trung. Ngược lại, sàn giao dịch phi tập trung là nơi mọi người đều có thể ẩn danh.
Xác thực
Những người dùng của sàn giao dịch tập trung phụ thuộc vào nền tảng để xác thực và cấp quyền cho các giao dịch của họ. Theo một cách nào đó, nền tảng này là một trung gian bên thứ ba cung cấp các dịch vụ trao đổi mật mã đáng tin cậy.
Với sàn giao dịch phi tập trung, chúng ta không cần phụ thuộc vào một bên trung gian. Bằng các hợp đồng thông minh và một số triển khai giao thức Blockchain, toàn bộ hệ thống được xây dựng để cung cấp xác thực không tin cậy và ủy quyền các giao dịch trao đổi tiền mã hóa.
10 sàn phi tập trung uy tín nhất
IDEX
IDEX là một sàn giao dịch phi tập trung dựa trên Ethereum cho giao dịch Ether (ETH) và các token ERC-20. IDEX giao dịch tương đối nhanh và được coi là thân thiện với người dùng hơn so với các sàn khác. Cũng giống như Etheredelta, IDEX thúc đẩy các hợp đồng thông minh để người dùng quản lý các khóa riêng của họ khi giao dịch trong một mạng P2P an toàn.
Một tính năng độc đáo của IDEX là người dùng sẽ đăng xuất khỏi các giao dịch của họ bằng cách sử dụng các khóa trong khi IDEX sẽ phát sóng giao dịch tới blockchain Ethereum (IDEX cũng sẽ là một nút Ethereum). Điều này cung cấp tính hiệu quả của một sàn giao dịch tập trung mà không ảnh hưởng đến bảo mật và kiểm soát người dùng.
Các ví phần cứng (Nano Ledger) và các ví phần mềm (Metamask, MEW) có thể được tích hợp dễ dàng với IDEX. Trên thực tế, bạn có thể tạo ví ETH của mình trên IDEX. IDEX có token riêng, gọi là AURA, chạy trên mô hình Proof-of-stake cho phép người tạo thu được một khoản phí được tạo ra bởi IDEX và các sản phẩm Aurora trong tương lai. Aurora là công ty đứng sau IDEX.
ForkDelta
EtherDelta từng là sàn giao dịch phi tập trung phổ biến nhất nhưng mất đi sự nổi tiếng sau khi nó được bán cho các chủ sở hữu mới, những người đưa ra các chính sách và quyết định đáng ngờ. ForkDelta là một fork của EtherDelta. Mặc dù có khối lượng giao dịch hạn chế, nhưng nó vẫn là một trong những sàn cho các giao dịch token ERC-20. Mặc dù IDEX sử dụng mô hình phân cấp lai yêu cầu các nút phát các giao dịch, Forkdelta được phân cấp hoàn toàn vì tất cả các giao dịch đều đi qua blockchain. Các dự án không cần được sự chấp thuận từ các quản trị viên, tất cả các token ERC-20 có thể được giao dịch tự động nếu có người mua và người bán.
Giao diện người dùng cho ForkDelta có thể phức tạp đối với người dùng mới. Về mặt tích hợp ví, Metamask và MEW là ví tiền dễ nhất được tích hợp vào ForkDelta. Ngược lại, sự tích hợp với ví khác như ví phần cứng sẽ không thân thiện với người dùng như các sàn khác.
Waves
Waves là một phần mở rộng của hệ sinh thái Waves, có blockchain riêng và đồng coin riêng gọi là WAVES. Nó được coi là “sàn giao dịch nhanh nhất” kể từ khi nó được xây dựng trên nền tảng Waves, có khả năng xử lý trên 440 Giao dịch mỗi giây (TPS). Khả năng này làm giảm sự ưa thích của Ethereum blockchain (7 TPS) và thậm chí cả blockchain của Bitcoin (15 TPS). Waves DEX sử dụng cấu trúc phân cấp lai vì nó sử dụng dịch vụ khớp lệnh tập trung.
Một tính năng độc đáo của sàn Waves là nó hỗ trợ giao dịch coin bên ngoài blockchain riêng(như BTC & ETH), không giống như các sàn trước đó chỉ hỗ trợ các đồng tiền được tạo trên blockchain riêng của chúng. Một tính năng độc đáo khác là các giao dịch trên Waves Dex – giống như với Waves blockchain – nhanh hơn nhiều so với các khối công cộng hoặc các sàn khác. Bạn có thể giao dịch một tài sản tiền điện tử được xây dựng trên mạng để đại diện cho tiền điện tử khác (BTC, ETH, LTC, Zcash, Dash, BCH và Monero) hoặc thậm chí là fiat.
Waves cũng xây dựng một ứng dụng di động và ví để tạo điều kiện thuận lợi cho người dùng. Waves là một trong những sàn có một số lượng lớn các chức năng và tính năng mà người dùng đang tìm kiếm.
OpenLedger
OpenLedger là một nền tảng giao dịch phi tập trung được xây dựng trên công nghệ graphen Bitshares, có khả năng xử lý lên đến 100.000 TPS. Điều này cho phép sàn phi tập trung của OpenLedger mở rộng với nhiều giao dịch hơn. OpenLedger cũng có một vài stablecoin trên nền tảng, được gọi là bitUSD và bitCNY.
Một tính năng độc đáo của OpenLedger là nó cho phép giao dịch cả tiền điện tử và tiền fiat. Open Ledger cũng xây dựng một ví riêng trên sàn, tạo thuận lợi cho người dùng.
Xét về tính tích hợp ví với ví bên ngoài, OpenLedger mất điểm vì người dùng không thể đồng bộ ví phần mềm của họ (chẳng hạn như Metamask) với OpenLedger. Họ sẽ phải tạo tài khoản thông qua OpenLedger và chọn một trong hai phương án: theo tệp bin hoặc theo tên / mật khẩu tài khoản. Tuy nhiên, quá trình này nhanh chóng mà không cần thủ tục KYC.
CryptoBridge
CryptoBridge là một sàn phi tập trung được xây dựng trên mạng Bitshares và tận dụng công nghệ Graphene, cho phép thông lượng giao dịch cao và khả năng mở rộng. Không giống như OpenLedger chạy trên một mô hình phân cấp lai, CryptoBridge chạy trên một hệ thống phân phối liên kết các cổng chạy trên cơ chế đồng thuận được chứng nhận (Delegated-Proof-of-Stake) .Hệ thống này được hỗ trợ bởi đồng coin của CryptoBridge có tên là BridgeCoin (BCO), mà những người tham gia đặt tiền của họ để chia sẻ lợi nhuận tạo ra thông qua DEX.
Một khía cạnh độc đáo của CryptoBridge là nó hoạt động bằng cách sử dụng một order-book dựa trên blockchain. Điều này có nghĩa rằng tất cả các hình thức giao dịch (gửi, rút tiền, khớp lệnh) sẽ được lưu trữ trên blockchain. Ngoài ra, CryptoBridge còn cung cấp các tùy chọn cặp giao dịch tiền điện tử toàn diện nhất trong tất cả các DEX, với hơn 166 cặp giao dịch.
Về tính tích hợp ví, nó tương tự như OpenLedger, khuyến khích người dùng tạo ví riêng thông qua nền tảng CryptoBridge và không có tùy chọn đồng bộ hóa ví phần mềm như Metamask hoặc MEW với sàn.
Switcheo
Switcheo có lẽ tương tự như IDEX, nhưng được xây dựng trên blockchain NEO. Mục tiêu chính của Switcheo là tạo điều kiện cho việc trao đổi token dựa trên Neo (NEP-5). Vì blockchain NEO có khả năng tăng tốc lên đến 1,000 TPS, Switcheo tận dụng khả năng đó để cung cấp một môi trường giao dịch hiệu quả và hiệu năng cao. Switcheo tận dụng các hợp đồng thông minh để tạo thuận lợi cho việc thực hiện các giao dịch trong mạng ngang hàng (P2P).
Mục tiêu cuối cùng của Switcheo là có thể hỗ trợ khả năng xuyên chuỗi với các chuỗi phổ biến khác như Qtum (QRC20), ETH (ERC20) và thậm chí cả Stellar. Sự tích hợp ví cũng tương đối dễ dàng khi đồng bộ ví NEO của một người với Switcheo.
Stellar (StellarTerm)
Stellar DEX là một sàn phi tập trung mã nguồn mở, được xây dựng trên nền tảng của blockchain Stellar. StellarTerm cho phép bất kỳ ai phát hành và di chuyển các tài sản được nắm giữ bởi tài khoản người dùng, với một chiếc ví được xây dựng tích hợp cùng với DEX.
Một tính năng độc đáo của sàn giao dịch Stellar là nó hỗ trợ khả năng thanh toán chéo của cả tiền điện tử và cặp fiat. Điều này cung cấp cho người dùng một cách tiếp cận linh hoạt để có thể dễ dàng hoán đổi tiền tệ trên phạm vi toàn cầu.
Xét về tính tích hợp ví, người dùng chỉ có thể tạo ví riêng thông qua nền tảng Stellar hoặc bằng ví phần cứng (Ledger Nano).
Uniswap
Một trong những sàn giao dịch phi tập trung phổ biến nhất là Uniswap, xuất hiện trở lại vào năm 2017 và dựa trên chuỗi khối Ethereum. Người dùng có thể giao dịch mã thông báo, tạo thị trường của riêng họ và bất kỳ lúc nào họ có thể thêm tiền của mình vào nhóm thanh khoản và rút chúng từ đó.
Doanh thu vượt quá con số 1 tỷ đô la mỗi ngày.
Hơn 2800 cặp được cung cấp để giao dịch.
Hoa hồng cho các giao dịch là 0,3%.
Có một mã thông báo UNI (tỷ giá của nó tại thời điểm viết bài này là $ 19 cho 1 UNI).
Nó có một giao diện rất đơn giản.
Sushiswap
Sàn giao dịch Sushiswap là một nền tảng trẻ xuất hiện vào năm 2020 như một nhánh của sàn giao dịch Uniswap. Dự án cũng chạy trên chuỗi khối Ethereum, vì vậy người dùng có thể thêm cả ETH và bất kỳ mã thông báo ERC20 nào vào nhóm thanh khoản. Những người khởi xướng việc tạo ra sàn giao dịch đã quyết định cải tiến Uniswap và theo một số thông số nhất định, nó có những ưu điểm riêng.
Doanh thu hàng ngày là 420 triệu đô la.
Có 138 cặp giao dịch có sẵn.
Hoa hồng cho các giao dịch là 0,3%.
Dự án có mã thông báo Sushi của riêng nó (giá tại thời điểm viết bài này là $ 14,50 cho 1 SUSHI).
0x Protocol
Trao đổi 0x Protocol dựa trên chuỗi khối Ethereum và có nhu cầu cao giữa các nhà phát triển có khả năng sử dụng API của nó. Giao thức thanh khoản cho phép trao đổi ngang hàng, ngoài ra, sàn giao dịch này được kết nối với dự án Matcha, cung cấp quyền truy cập để theo dõi tỷ giá trên một số sàn giao dịch phi tập trung. Nhờ đó, bạn có thể thực hiện các giao dịch mà nó có lợi hơn.
Doanh thu là 39,8 triệu đô la mỗi ngày.
Thực tế không có hoa hồng cho các giao dịch (bạn chỉ cần trả tiền xăng).
Số lượng cặp giao dịch vượt quá 300.
Vậy trên đây là toàn bộ thông tin về Sàn phi tập trung (DEX) là gì? Đặc điểm và top các sàn DEX tốt nhất. Chúc bạn kiếm tiền thành công với tiền ảo!
