Cuộc sống ngày càng hiện đại, kinh tế phát triển và dân cư cũng gia tăng với tốc độ nhanh chóng. Đặc điểm dân cư Việt Nam cùng với sự phân bố dân cư cũng vì thế mà có sự dịch chuyển, nhất là ở khu vực đô thị luôn có mật độ dân số cao cũng như làn sóng di chuyển đến khu vực này luôn ở con số báo động. Để có thêm các thông tin chi tiết về đặc điểm dân cư Việt Nam thì hãy cùng DINHNGHIA.VN tìm hiểu qua nội dung bài viết dưới đây nhé.
Đông dân và có nhiều thành phần dân tộc
Đất nước Việt nam trải dài từ Bắc vào Nam với dân cư đông đúc và tốc độ tăng trưởng ngày càng cao. Khảo sát thực tế thì tình trạng này tiếp tục không ngừng và chỉ khác nhau ở mức độ và khu vực. Theo số liệu thống kê được thì dân số nước ta đứng vào top đông thứ 3 ở các nước Đông Nam Á.
Đặc điểm dân cư Việt Nam đông đúc tạo nên nguồn lao động dồi dào cung cấp cho trong nước là chủ yếu. Mọi người làm việc trong nhiều ngành nghề khác nhau như sản xuất, chăn nuôi, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, kinh doanh, cơ quan hành chính,…Đồng thời người dân cũng là thị trường tiêu thụ rộng lớn với mức mua cực kỳ lớn. Tuy nhiên cũng đặt ra các vấn đề khó khăn như giải quyết vấn đề việc làm, phát triển kinh tế.
Đặc điểm dân cư Việt Nam thuộc nhiều dân tộc sinh sống ở nhiều vùng đất khác nhau. Việt Nam có tổng kể 54 dân tộc, trong đó dân tộc Kinh chiếm hơn 80% dân cư còn lại là đồng bào dân tộc ít người. Tạo nên bản sắc dân tộc phong phú, nhiều truyền thống văn hóa độc đáo. Nhưng trình độ dân trí không đồng đều và mức sống chênh lệch giữa các dân tộc.
Theo thống kê trong năm 2015, nước ta có 91,71 triệu người, xếp thứ 3 ở khu vực Đông Nam Á và ở vị trí thứ 13 trên thế giới.
Dân số Việt Nam tăng nhanh với cơ cấu dân số trẻ
Đặc điểm dân cư Việt Nam còn tăng nhanh theo từng ngày trôi qua. Khảo sát thực tế thì mỗi năm trung bình tăng hơn 1000 người. Ở thời điểm hiện nay thì với chính sách kế hoạch hóa gia đình thì tỷ lệ đang dần chậm lại nhưng vẫn không đáng kể. Dân số tăng dẫn tới sức ép cho nhiều mặt về kinh tế – văn hóa – xã hội. Đặc điểm dân cư Việt Nam vẫn thuộc dạng trẻ hóa.
Đặc điểm dân số và sự phân bố dân cư chưa đều và hợp lý
Thực tế đặc điểm dân cư Việt Nam phân bổ không đồng đều, có nơi đông dân, nơi thì thưa thớt. Chủ yếu tập trung ở vùng đồng bằng với hơn 70% dân số, còn lại là khu vực khác. Ở các tỉnh thành thì mật độ dân số khác nhau, như ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long thì chiếm hơn 40% dân số sinh sống trong khi đất đai chỉ chiếm 16,6%.
Xu hướng dân di chuyển liên tục cũng tạo ra nhiều biến động, chuyển dân về khu vực thành thị như Hà Nội, TP. HCM,…Và số người chuyển sang nước ngoài sống cũng tăng hơn trước.
Dân cư Việt Nam phân bố chưa đều
- Dân cư phân bố không đều giữa đồng bằng với miền núi.
- Đằng bằng chỉ chiếm ¼ diện tích, tuy nhiên lại chiếm ¾ dân số.
- Miền núi chiếm đến 3/3 diện tích, nhưng dân số chỉ chiếm ¼.
- Dân cư phân bố không đều giữa nông thôn với thành thị.
- Tại nông thôn: mật độ là 73,1% và vẫn luôn trong xu hướng giảm.
- Tại thành thị: mật độ là 26,9% và vẫn luôn trong xu hướng tăng.
Nguyên nhân của dân cư phân bố không đều:
- Do trình độ phát triển kinh tế – xã hội khác nhau giữa các vùng.
- Do tính chất sản xuất ở các vùng là khác nhau.
- Do lịch sử khai thác lãnh thổ ở mỗi vùng khác nhau.
- Do đặc điểm chuyển cư giữa các vùng cũng khác nhau.
- Điều kiện tự nhiên, môi trường, đặc điểm khác nhau giữa các vùng.
Dân cư Việt Nam phân bố chưa hợp lý
- Ở khu vực đồng bằng: Đất chật và điều kiện tự nhiên hạn chế, tuy nhiên dân số rất đông. Chính bởi điều này đã làm dư thừa lao động đồng thời làm tăng sức ép dân số đến phát triển kinh tế – xã hội, cũng như làm nảy sinh nhiều vấn đề hơn.
- Ở khu vực miền núi và cao nguyên: Đất đai nhiều, rộng, tài nguyên thiên nhiên phong phú đa dạng, tuy nhiên khu vực này lại thiếu nguồn nhân lực, đặc biệt nhân lực có trình độ chuyên môn.
- Việt Nam có % thị dân thấp nhưng mức độ tập trung dân cư tại các đô thị lại rất cao.
Dân số trẻ nước ta đang chuyển sang già
Đặc điểm dân cư Việt Nam cơ cấu trẻ và đang dần có xu hướng già hóa đúng với tính chất cuộc sống chịu ảnh hưởng của công cuộc phát triển kinh tế. Cụ thể là tỷ lệ trẻ em đang giảm xuống còn tỷ lệ người cao tuổi tăng. Thực tế tình hình này do kế hoạch hóa gia đình phát huy nên các gia đình sinh ít hơn, người cao tuổi thì sống thọ hơn.
Đặc điểm dân cư Việt Nam có sự mất cân đối giới tính
Một thực trạng không thể phủ nhận từ trước tới nay của đặc điểm dân cư Việt Nam đó là việc mất cân bằng về giới tính, tỷ lệ nam giới nhiều hơn nữ giới. Đặc biệt ở những nước Châu Á vẫn còn tư tưởng trọng nam hơn nữ nên gia đình ai cũng muốn có con trai nối dõi tông đường. Theo khảo sát thì đặc điểm dân cư Việt Nam tỷ lệ nam giới đang gấp 2-3 nữ giới.
Một số tỉnh có đặc điểm dân cư Việt Nam là tỷ số giới tính chênh lệch cao như Hà Nội, Thanh Hóa, Ninh Thuận, Quảng Ninh,…Khi công nghệ hiện đại thì việc mất cân bằng càng trầm trọng khi các bậc cha mẹ có thể nhờ sự can thiệp của y học tiên tiến để sinh được con trai như ý muốn không như trước khi không có cách nào cả.
Từ đó cũng nảy sinh ra nhiều thực tế không tốt như Trung Quốc đang khan hiếm phụ nữ trầm trọng. Nhiều vùng bạn nam không lấy được vợ mà phải trốn tránh mua vợ từ nước khác như từ Việt Nam chẳng hạn. Nảy sinh ra tệ nạn buôn bán, bắt cóc phụ nữ qua biên giới sang nước khác.
Và thực tế đáng buồn nữa là nạn nạo phá thai tương đối nhiều nhất là khi mẹ có thể siêu âm sớm để biết giới tính con. Tạo nên nhiều vấn đề xã hội phức tạp và nhức nhối vẫn chưa được giải quyết triệt để. Do đó, cần phải có chính sách điều chỉnh hợp lý về gia đình, dân số để cân bằng được các tình trạng trên dựa trên đặc điểm dân cư Việt Nam.
Tìm hiểu những chiến lược phát triển dân số hợp lý
- Tuyên truyền về kế hoạch hóa dân số, thực hiện nghiêm túc kế hoạch dân số.
- Tạo quy hoạch hợp lý, có những chính sách đáp ứng xu thế chuyển dịch cơ cấu dân số nông thôn và thành thị.
- Mở rộng các thị trường xuất khẩu lao động, đào tạo nguồn nhân lực có tay nghề và trình độ chuyên môn.
- Phát triển công nghiệp tại khu vực miền núi và nông thôn để đáp ứng việc sử dụng nguồn lao động hợp lý.
Như vậy qua bài viết này, DINHNGHIA.VN đã cung cấp tới bạn những thông tin chi tiết về đặc điểm dân cư Việt Nam cùng với một số thông tin liên quan. Mong rằng qua chủ đề đặc điểm dân cư Việt Nam sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình học tập và nghiên cứu!.
Xem thêm:
- Đô thị hóa là gì? Đặc điểm và Ảnh hưởng của đô thị hóa
- Tổng hợp điều kiện tự nhiên và xã hội của Đông Nam Bộ
