Tiểu cầu là gì? Tiểu cầu thấp là bệnh gì? Xuất huyết giảm tiểu cầu là gì? Chức năng của tiểu cầu?… Trong phạm vi bài viết sau đây, DINHNGHIA.VN sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về chủ đề tiểu cầu là gì cùng những nội dung liên quan.
Tiểu cầu là gì?
Tiểu cầu là một loại tế bào máu có chức năng chính là làm máu vón cục và đông lại khi bị thương giúp cầm máu. Tiểu cầu thực chất là một mảnh tế bào vỡ ra từ các nhân sản sinh ra megakaryocytes của tủy xương bởi vậy chúng không có nhân tế bào. Tiểu cầu có màu tím sậm dưới kính hiển vi và là loại tế bào có hình đĩa hai mặt lồi, đường kính khoảng 2-3 µm (bằng 20% hồng cầu). Tỷ lệ tiểu cầu so với hồng cầu ở người bình thường vào khoảng 1/10 đến 1/20.
Tiểu cầu ký hiệu là gì? Tiểu cầu viết tắt là gì? Tiểu cầu có tên tiếng anh là platelets hay thrombocytes. Trong công thức máu tiểu cầu có những ký hiệu sau:
- Số lượng tiểu cầu (PLT)
- Thể tích trung bình tiểu cầu (MPV)
- Thể tích khối tiểu cầu (PCT)
- Độ phân bố tiểu cầu (PDW)
Đời sống của tiểu cầu thường kéo dài từ 5 đến 7 ngày. Lách chính là nơi tiêu huỷ các tế bào tiểu cầu già cũng như các tế bào máu khác. Do đó, nếu gặp phải những bất thường trong lá lách như lá lách to, số lượng tiểu cầu và hồng cầu sẽ bị tiêu huỷ nhanh và nhiều hơn bình thường. Từ đó gây ra tình trạng giảm tiểu cầu trong máu ngoại vi. Nếu tình trạng xảy ra nghiêm trọng, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân cắt lá lách.
Chức năng của tiểu cầu là gì?
Tiểu cầu có 3 chức năng chính đó là dính, ngưng tập và chế tiết. Cụ thể chức năng của tiểu là gì sẽ được trình bày cụ thể như sau:
Chức năng dính
Đây là chức năng chính của tiểu cầu. Thông thường tiểu cầu sẽ không dính vào các thành mạch do prostaglandin – một chất ức chế dính của tiểu cầu. Thế nhưng khi mạch máu bị đứt thì lập tức các tiểu cầu sẽ được kích hoạt và dính vào nơi vừa bị tổn thương.
Chức năng ngưng tập
Ngưng tập là hiện tượng tiểu cầu tập trung thành một hoặc nhiều nút qua việc dính. Chính hiện tượng dính đã hoạt hoá tiểu cầu, khi nhiều tiều cầu dính lại sẽ dẫn đến hiện tượng ngưng tập. Chức năng này được kích thích bởi một số chất như adrenalin, thrombin, ADP.
Chức năng chế tiết
Các hạt tiểu cầu sẽ tăng chế tiết các chất serotonin, ADP, men lysosom, heparin, thrombin… khi có mặt collagen hoặc thrombin từ đó hoạt hoá việc tổng hợp prostagladin tiểu cầu. Các chất trên còn có tác dụng trong việc hoạt hoá protein C, tăng thấm mạch, tạo prostacyclin và thromboxan A2. Sau đó chuỗi phản ứng gồm giảm Ca++ và tăng thấm mạch sẽ ức chế ngưng tụ tiểu cầu xảy ra.
Một số câu hỏi thường gặp liên quan đến tiểu cầu
Tiểu cầu thấp là bệnh gì?
Tiểu cầu thấp là bệnh mà trong đó lượng tiểu cầu bị thấp hơn so với số lượng tiểu cầu của người bình thường. Tình trạng này xảy ra do nhiều nguyên nhân, trong đó có một số vấn đề chính ảnh hưởng đến lượng tiểu cầu như vấn đề sức khoẻ, do dùng một số loại thuốc.
Bệnh nhẹ có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu, xuất huyết da, nặng có thể gây chảy máu nội tạng vô cùng nguy hiểm. Bệnh thường ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi đặc biệt là trẻ em.
>>> Bệnh giảm tiểu cầu là gì? Từ A – Z thông tin về bệnh lý giảm tiểu cầu
Tiểu cầu cao là bệnh gì?
Tiểu cầu cao là gì? Tiểu cầu cao (tăng tiểu cầu) là tình trạng số lượng tiểu cầu trong máu quá lớn. Tiểu cầu có tác dụng làm ngưng chảy máu bằng cách hình thành các cục máu đông bởi vậy số lượng cao đột biến sẽ dễ dẫn đến tình trạng máu dễ đông. Đây là bệnh khá nguy hiểm có thể dẫn đến đột quỵ, đau tim, tắc nghẽn mạch máu.
Số lượng tiểu cầu trung bình của người trưởng thành vào khoảng 150.000 đến 400.000/cm3. Khi lượng tiểu cầu vượt quá ngưỡng này được gọi là tiểu cầu cao. Tiểu cầu cao gây ra một số hậu quả nghiêm trọng liên quan đến quá trình đông máu đó là hình thành các cục máu đông trong cơ thể. Nó có thể sinh ra do một số bệnh về máu hoặc tuỷ xương.
Những dạng tăng tiểu cầu”
- Tăng tiểu cầu nguyên phát: là bệnh các tế bào bất thường của tuỷ xương gây ra tăng tiểu cầu
- Tăng tiểu cầu thứ phát được hình thành do bệnh nhân mắc phải một số bệnh như ung thư, thiếu máu do thiếu sắt, viêm nhiễm, lá lách bị cắt….
>>> Bệnh tăng tiểu cầu: Nguyên nhân, Triệu chứng, Cách điều trị
Huyết tương giàu tiểu cầu là gì?
Huyết tương giàu tiểu cầu viết tắt là PRP là một chế phẩm từ máu có hàm lượng tiểu cầu cao do đó chứa nhiều phân tử sinh học và yếu tố tăng trưởng. Nhờ vậy, tăng khả năng phục hồi tự nhiên, nhanh chóng phục hồi các tế bào bị tổn thương và chấm dứt cơn đau. Đây là phương pháp rất an toàn vì được lấy từ 100% cơ thể người bệnh, hiệu quả cho người chấn thương đặc biệt là các vận động viên chuyên nghiệp.
Xuất huyết tiểu cầu là gì?
Xuất huyết tiểu cầu là từ viết tắt của bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch. Đây là một loại bệnh lý miễn dịch. Thông thường khi cơ thể bị một số vật thể xâm phạm như ký sinh trùng, vi rút, vi trùng… thì tế bào bạch cầu sẽ tạo ra chất kháng thể chống lại. Tuy nhiên, khi mắc bệnh tự miễn, cơ thể sẽ nhận diện nhầm lẫn một số bộ phận, cơ quan và sinh ra kháng thể chống lại bộ phận đó.
Trong trường hợp này, cơ thể sinh ra kháng thể để chống lại tiểu cầu khiến tiểu cầu bị phá huỷ. Hậu quả là tiểu cầu bị giảm một số lượng lớn làm cơ thể dễ bị chảy máu ngay cả khi chỉ có tác động nhẹ.
Trên đây là những thông tin về tiểu cầu, tiểu cầu thấp là bệnh gì, xuất huyết giảm tiểu cầu là gì cũng như chức năng của tiểu cầu. Hy vọng nội dung của bài viết đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích. Nếu có bất cứ câu hỏi nào liên quan đến chủ đề tiểu cầu là gì, đừng quên để lại câu hỏi bên dưới để chuyên gia của chúng tôi hỗ trợ giải đáp nhé!
