Lợi nhuận gộp là gì, được tính như thế nào? Tính lợi nhuận gộp sẽ giúp doanh nghiệp nắm bắt được mức độ hiệu quả của tình hình kinh doanh, sản xuất của mình. Bởi lẽ, lợi nhuận gộp cho thấy lợi nhuận còn lại sau khi đã loại trừ chi phí sản xuất ra khỏi doanh thu.
1. Lợi nhuận gộp là gì?
Trong tiếng Anh, lợi nhuận gộp được gọi là Gross profit. Tại Hoa Kỳ, lãi gộp là cụm từ hay được sử dụng, trong khi từ lợi nhuận gộp lại phổ biến hơn tại Úc và Anh.
Lợi nhuận gộp hay còn được gọi là lãi gộp, được định nghĩa là tổng lợi nhuận của công ty kiếm được sau khi trừ đi tất cả các chi phí liên quan đến sản xuất và bán sản phẩm hay những chi phí về việc cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp. Thông qua chỉ số lợi nhuận gộp, có thể xác định được chiến lược kinh doanh hiệu quả như thế nào, từ đó đánh giá được tiềm năng phát triển của đơn vị, doanh nghiệp.
Hiểu một cách đơn giản hơn, lợi nhuận gộp thực chất là lợi nhuận bán hàng hay tổng thu nhập của công ty khi kinh doanh sản phẩm và dịch vụ. Thông thường, lợi nhuận gộp sẽ xuất hiện ở bảng sao kê thu nhập và báo cáo của doanh nghiệp.
Lợi nhuận gộp có thể chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như:
- Chi phí sản xuất, chi phí mua nguyên vật liệu
- Chi phí thuê nhà xưởng, mặt bằng, kho bãi, điện nước
- Chi phí vận chuyển
- Chi phí bán hàng, marketing, hay các hoạt động quảng bá sản phẩm
- Tiền lương của người lao động, nhân viên
- Doanh thu từ việc bán hàng hóa hay cung ứng dịch vụ
Ngoài ra, lợi nhuận gộp cũng có thể được hiểu là mức chênh lệch giữa doanh thu và chi phí của sản phẩm bán ra. Lợi nhuận ròng sẽ bằng lợi nhuận gộp trừ chi phí sản xuất của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, liên quan tới lợi nhuận gộp, còn có khái niệm về tỉ suất lợi nhuận gộp. Đây là một chỉ số được dùng để đánh giá sức khỏe tài chính và mô hình kinh doanh của công ty bằng việc tiết lộ số tiền còn lại từ doanh thu sau khi trừ đi giá vốn hàng bán.
2. Công thức để tính lợi nhuận gộp
Tính toán được lợi nhuận gộp sẽ giúp doanh nghiệp có thể dễ dàng so sánh với các doanh nghiệp trong cùng ngành nghề và lĩnh vực hơn. Bởi lẽ, chỉ số lợi nhuận gộp phản ánh hiệu quả của hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đây cũng là chỉ số giúp nhà đầu tư có cái nhìn nhất định về tiềm năng phát triển của doanh nghiệp để đưa ra những quyết định đầu tư khách quan hơn.
Lợi nhuận gộp = Doanh thu thuần – Giá vốn hàng bán
Trong đó, doanh thu thuần = Tổng doanh thu – Các khoản giảm trừ chi phí
Ở đây, giá vốn hàng bán là tất cả những chi phí mà doanh nghiệp đã bỏ ra để sản xuất hàng hóa của mình, trong đó có kho hàng, nguyên vật liệu, marketing, nhân sự, quản lý doanh nghiệp hay vận chuyển…
Trong khi doanh thu thuần là tổng doanh thu của doanh nghiệp có được thông qua việc bán sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ. Còn khoản giảm trừ doanh thu gồm thuế giá trị gia tăng, thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt cùng những khoản giảm giá, chiết khấu và hàng trả lại.
Lợi nhuận gộp luôn đi cùng với tỉ suất lợi nhuận gộp. Tham khảo công thức tính tỉ suất lợi nhuận gộp (hệ số biên lợi nhuận) như sau:
Tỉ suất lợi nhuận gộp = Lợi nhuận gộp / Tổng doanh thu
Để đánh giá xem hoạt động của công ty trên thị trường có hiệu quả hay không, doanh nghiệp có thể tính tỉ suất lợi nhuận gộp và so sánh với mức trung bình của ngành. Doanh nghiệp nên đánh giá lại các chi phí nào cần giảm khi thấy tỉ suất lợi nhuận gộp thấp hơn so với kỳ vọng hoặc thậm chí giảm.
3. Đặc điểm và ý nghĩa của lợi nhuận gộp
Đối với doanh nghiệp, lợi nhuận gộp được xem là thước đo của sự thành công. Thông qua chỉ số này, doanh nghiệp có thể biết được hiệu quả sử dụng nguyên vật liệu và lao động trong quá trình sản xuất hàng hóa và dịch vụ.
Mặc dù là lãi gộp là thước đo quan trọng, song không ít các doanh nghiệp vẫn mắc phải sai lầm trong quá trình tính toán lợi nhuận gộp. Họ thường tính thừa hay thiếu một số thành phần trong công thức.
Thực tế cho thấy việc liệt kê chi tiết từng loại chi phí cũng như vai trò của nó trong quá kinh doanh là điều cần thiết bởi người kinh doanh có thể dựa vào đó và đánh giá chính xác hơn về tình hình hoạt động của doanh nghiệp. Từ đó, có thể đưa ra các chiến lược nhằm giảm thiểu tối đa chi phí cho doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp nên cân nhắc đến yếu tố lợi nhuận gộp trước khi quyết định mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh. Doanh nghiệp dựa theo các số liệu thu được và xem xét vấn đề phân phối những loại chi phí hay kiểm soát tốt lợi nhuận gộp. Qua đó, giúp thu hút các nhà đầu tư rót vốn hiệu quả hơn vào doanh nghiệp.
Ngoài ra, lợi nhuận gộp cũng được xem là một căn cứ để đánh giá và so sánh các doanh nghiệp trong cùng ngành nghề. Nếu có lợi nhuận gộp cao, doanh nghiệp đó cho thấy kinh doanh hiệu quả và dễ dàng được đánh giá cao hơn. Thế nhưng, nhà đầu tư, không nên chỉ dựa vào lợi nhuận gộp khi nhìn nhận và đánh giá về một doanh nghiệp. Họ cũng cần lưu ý về những chỉ số tài chính khác như quy mô hoạt động, lĩnh vực kinh trong quá trình lựa chọn để có những cái nhìn chính xác nhất về nội tại của doanh nghiệp, từ đó đưa ra những quyết định đúng đắn và khách quan nhất. Bên cạnh đó, các yếu tố ảnh hưởng tới lợi nhuận gộp cần được quản lý chặt chẽ để doanh nghiệp có thể hoạt động hiệu quả.
Bài viết trên đây đã cung cấp thông tin cơ bản về lợi nhuận gộp là gì cùng công thức tính lợi nhuận gộp. Về cơ bản, đây là một thước đo quan trọng đối với doanh nghiệp để đánh giá hiệu quả hoạt động, cũng như kịp thời điều chỉnh chính sách để phát triển tốt hơn. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích cho bạn đọc!
